دانستنیها در مورد سیستم ترمز abs
موارد ايمني در كشورهاي توسعهيافته جهان از اهميت فوقالعادهاي برخوردار است به طوري كه كوچكترين خبري در خصوص ضعف ايمني خودرويي بر فروش آن تاثير فراواني دارد.
اما به نظر ميرسد با وجود اينكه آمار تصادفات، ايران را در رتبه دوم جدول جهاني قرار ميدهد خودروسازان و خريداران خودرو به اين موارد آشنايي يا توجه كمتري دارند.
سيستمهاي نوين ترمز مانند Abs، Esp و Ebd با افزايش پايداري و فرمانپذيري و... در زمان حادثه تا 40درصد از بروز تصادفات جلوگيري ميكند.
ولي متاسفانه بسياري از خودروهايي كه در كشورهاي ديگر تجهيزات ايمني مثل Abs و ايربگ توليد ميشوند از جمله ريو، در ايران براي كاهش هزينههاي توليد حذف و فقط در صورت سفارش مشتري بر روي خودرو قرار ميگيرند.
ويژگي مهم خودروهاي مجهز به سيستم ترمز ضد قفل يا ضد لغزش معروف به Abs اين است كه از قفل شدن چرخها حتي هنگامي كه راننده پدال ترمز را تا انتها فشار ميدهد، جلوگيري ميكند و مانع از انحراف خودرو ميشود.
به اين ترتيب ميتوان هنگام ترمزگيري خودرو را كنترل كرده و از موانع با اطمينان عبور كرد.
پيشرفت اين تكنولوژي به حدي رسيده است كه در هر لحظه با استفاده از تناسب سرعت لاستيكها و كنترل آن، تعادل خودرو حفظ ميشود.
سيستم ترمزهاي هيدروليك و Abs
ترمزهاي هيدروليك از سيستمهاي مطمئن ترمز محسوب ميشود. اما اين سيستم در ابتدا داراي عيبهاي بزرگي بود. اگر هر گاه به دليلي، شكستگي جزئي در يكي از لولههاي ترمزها به وجود ميآمد در اثر نشت مايع ترمز يا وارد شدن هوا در سيستم، تمام سيستم ترمز از حالت فعاليت خود بيرون آمده و خطرآفرين ميشد.
براي از ميان برداشتن اين عيب، خودروسازان و شركتهاي توليدكننده سيستمهاي ترمز مجبور به تقسيم كردن نيروي ترمز از طريق فشار هيدروليك به دو بخش شدند. يكي از اين بخشها به چرخهاي جلو و ديگري به بخشهاي عقب فشار وارد ميآورد طراحي و توليد اين سيستم جديد بسيار مثبت بود، ولي به نظر ميرسيد آنچنان از خطرات احتمالي آن نميكاست، چرا كه در اين صورت ايجاد شكستگي در لولههاي ترمز جلو و قفل يا بلوكهكردن چرخهاي عقب، خودرو به شدت به دور خود چرخيده و از كنترل خارج ميشد.
اما سوئديها راهحل اين مشكل را پيدا كردند. كمپاني (ساب) Saab ترمزهاي هيدروليك دو كاناله به صورت ضربدري را طراحي و توليد كرد به اين صورت كه چرخ سمت راست جلو به همراه چرخسمت چپ عقب از يك كانال و چرخ سمت چپ جلو به همراه چرخ سمت راست عقب از كانال ديگر تغذيه ميشدند.
ولي كمپانيهاي خودروسازي ولوو و بيامو بر روي طرح نسبتا بهتري كار كردند به اين ترتيب كه با هر دو چرخ جلو هر كدام از يك كانال تغذيه ميشدند چرخهاي عقب نيز از كانال مستقلي بهره ميبردند. در اين صورت در اثر بروز اشكال يا شكستگي در يكي از لولههاي هيدروليك چرخها تنها همان چرخ بود كه قابليت ترمزگيري را از دست ميداد و در كنترل خودرو اشكال عمدهاي پيش نميآمد اما سيستم ترمز در خودروها نيز در دنيا به سرعت ديگر بخشها رشد داشت و خوشبختانه در حال حاضر ترمزهاي سه و چهاركاناله ضد بلوكه Abs در بيشتر خودروها به صورت استاندارد وجود دارد.
طرز كار ترمز Abs
ترمزهاي Abs در بيان ساده دستگاهي الكترونيكي هستند كه در هنگام ترمزگيري باكنترل فشار (قطع و وصل كردن فشار) هيدروليك در كسري از ثانيه ارتباط لنت را با ديسك يا كاسه برقرار و قطع ميكنند و تكرار سريع و مداوم اين عمل باعث از ميان رفتن حالت بلوكه كردن يا قفل كردن ترمزها ميشود.
اهميت اين گونه ترمزها نيز بيشتر در سطوح خيس و لغزنده يا ترمزگيري در سرعتهاي بالا بيشتر نمايان ميشود. در اين گونه موارد راننده از كنترل كامل بر روي وسائل نقليه خود برخوردار است و اما شايد بتوان گفت تنها نكته منفي در مورد ترمزهاي Abs صداي نسبتا شديد آنها در هنگام ترمزگيري بر روي سطوح بسيار لغزنده است.
اين صداي لرزان كه به درون كابين نفوذ ميكند و زير پدال ترمز حس و شنيده ميشود رانندهاي را كه تجربه ترمزگيري در اين شرايط ندارد به اشتباه مياندازد كه احتمالا قسمتي از سيستم ترمز خودرواش در حال خرد شدن است و به همين دليل راننده ممكن است به اشتباه از فشار پاي خود بر روي پدال ترمز بكاهد.
به تازگي استفاده از سيستمهاي كمكي و تقويت كننده الكترونيكي و مكانيكي نيز براي هر چه بهتر كردن فعاليت ترمزها بر روي انواع خودروهاي جديد به كار گرفته ميشود اين سيستمها با وارد آوردن اندك فشاري به پدال ترمز فعال شده و بهترين نتيجه را در اختيار راننده قرار ميدهد.
ترمزگيري صحيح با Abs
در شرايط بحراني (مواجه شدن با موانع) فورا پدال كلاچ را گرفته و با تمام نيرو به طور مداوم روي پدال ترمز فشار دهيد.
در اين زمان Abs شروع به كار كرده و شما قادر خواهيد بود خودروي خود را در مسير دلخواه هدايت كرده و از برخورد با موانع جلوگيري كنيد.
دو قانون مهم هنگام ترمزگيري با سيستم Abs
1 -فورا كلاچ را بگيريد و با تمام نيرو روي پدال ترمز به طور مداوم فشار دهيد.
2 -با وجود ترمزگيري كامل، خودرو را در مسير دلخواه هدايت كنيد.
لامپ هشدار دهنده Abs
از ويژگيهاي اصلي سيستم Abs اين است كه دايما خود را به صورت الكترونيكي كنترل ميكند.
روي صفحه نمايش دهندهها مقابل راننده يك لامپ هشدار دهنده وجود دارد كه روي آن كلمه Anti-lock نوشته شده است.
هر گاه اشكالي در عملكرد سيستم Abs ايجاد شود اين لامپ روشن خواهد شد.
هنگام روشن شدن خودرو اين لامپ حدود چهار ثانيه روشن خواهد شد كه در اين زمان سيستم مشغول كنترل كردن خود است.
در صورت خاموش شدن لامپ سيستم عملكرد صحيح خود را داشته و در غير اين صورت روشن ماندن لامپ هشدار دهنده چه قبل از حركت و چه هنگام حركت خودرو راننده را از بروز اشكال آگاه خواهد كرد.
مزاياي سيستم Abs
سيستم ترمز مجهز به Abs قادر است وضعيت ايمنتري را براي خودرو ايجاد كند.
كاهش خط قرمز افزايش پايداري خودرو در جادههاي لغزنده افزايش كنترل فرمان كاهش اثر شرايط متفاوت جاده بر روي لاستيكها، كاهش مقدار لرزش لاستيك و سيستم تعليق در ترمز و پايداري خودرو در جادههاي ناهمگن به هنگام ترمز شديد از فوايد اين سيستم است.
نكات ايمني
با اين كه سيستم Abs داراي ايمني بالايي است، ولي وجود آن در خودرو نبايد باعث سرپيچي راننده از رعايت مقررات رانندگي به خصوص سرعتهاي غيرمجاز، رعايت نكردن فاصله ايمني و سرعت مناسب در پيچها شود.
به عبارت ديگر بهرهمندي از سيستمهاي ايمني به معناي ناديده گرفتن ايمني نيست.
انجام تغييرات شخصي در خودرو (مثلا ترمز، بدنهها و يا چرخها) ميتواند بر عملكرد سيستم Abs تاثير منفي بگذارد.
با وجود اين در حال حاضر سيستم ترمز Abs مطمئنترين ترمزي است كه تكنولوژي آن در صنعت خودروي ما وارد شده است و شايد روزي شاهد باشيم كه با بالا رفتن تقاضاي عمومي براي خودروهاي مجهز به ترمز Abs اعمال فشار از سوي راهنمايي و رانندگي ديگر خودرويي بدون ترمز Abs توليد و عرضه نشود.
اما به نظر ميرسد با وجود اينكه آمار تصادفات، ايران را در رتبه دوم جدول جهاني قرار ميدهد خودروسازان و خريداران خودرو به اين موارد آشنايي يا توجه كمتري دارند.
سيستمهاي نوين ترمز مانند Abs، Esp و Ebd با افزايش پايداري و فرمانپذيري و... در زمان حادثه تا 40درصد از بروز تصادفات جلوگيري ميكند.
ولي متاسفانه بسياري از خودروهايي كه در كشورهاي ديگر تجهيزات ايمني مثل Abs و ايربگ توليد ميشوند از جمله ريو، در ايران براي كاهش هزينههاي توليد حذف و فقط در صورت سفارش مشتري بر روي خودرو قرار ميگيرند.
ويژگي مهم خودروهاي مجهز به سيستم ترمز ضد قفل يا ضد لغزش معروف به Abs اين است كه از قفل شدن چرخها حتي هنگامي كه راننده پدال ترمز را تا انتها فشار ميدهد، جلوگيري ميكند و مانع از انحراف خودرو ميشود.
به اين ترتيب ميتوان هنگام ترمزگيري خودرو را كنترل كرده و از موانع با اطمينان عبور كرد.
پيشرفت اين تكنولوژي به حدي رسيده است كه در هر لحظه با استفاده از تناسب سرعت لاستيكها و كنترل آن، تعادل خودرو حفظ ميشود.
سيستم ترمزهاي هيدروليك و Abs
ترمزهاي هيدروليك از سيستمهاي مطمئن ترمز محسوب ميشود. اما اين سيستم در ابتدا داراي عيبهاي بزرگي بود. اگر هر گاه به دليلي، شكستگي جزئي در يكي از لولههاي ترمزها به وجود ميآمد در اثر نشت مايع ترمز يا وارد شدن هوا در سيستم، تمام سيستم ترمز از حالت فعاليت خود بيرون آمده و خطرآفرين ميشد.
براي از ميان برداشتن اين عيب، خودروسازان و شركتهاي توليدكننده سيستمهاي ترمز مجبور به تقسيم كردن نيروي ترمز از طريق فشار هيدروليك به دو بخش شدند. يكي از اين بخشها به چرخهاي جلو و ديگري به بخشهاي عقب فشار وارد ميآورد طراحي و توليد اين سيستم جديد بسيار مثبت بود، ولي به نظر ميرسيد آنچنان از خطرات احتمالي آن نميكاست، چرا كه در اين صورت ايجاد شكستگي در لولههاي ترمز جلو و قفل يا بلوكهكردن چرخهاي عقب، خودرو به شدت به دور خود چرخيده و از كنترل خارج ميشد.
اما سوئديها راهحل اين مشكل را پيدا كردند. كمپاني (ساب) Saab ترمزهاي هيدروليك دو كاناله به صورت ضربدري را طراحي و توليد كرد به اين صورت كه چرخ سمت راست جلو به همراه چرخسمت چپ عقب از يك كانال و چرخ سمت چپ جلو به همراه چرخ سمت راست عقب از كانال ديگر تغذيه ميشدند.
ولي كمپانيهاي خودروسازي ولوو و بيامو بر روي طرح نسبتا بهتري كار كردند به اين ترتيب كه با هر دو چرخ جلو هر كدام از يك كانال تغذيه ميشدند چرخهاي عقب نيز از كانال مستقلي بهره ميبردند. در اين صورت در اثر بروز اشكال يا شكستگي در يكي از لولههاي هيدروليك چرخها تنها همان چرخ بود كه قابليت ترمزگيري را از دست ميداد و در كنترل خودرو اشكال عمدهاي پيش نميآمد اما سيستم ترمز در خودروها نيز در دنيا به سرعت ديگر بخشها رشد داشت و خوشبختانه در حال حاضر ترمزهاي سه و چهاركاناله ضد بلوكه Abs در بيشتر خودروها به صورت استاندارد وجود دارد.
طرز كار ترمز Abs
ترمزهاي Abs در بيان ساده دستگاهي الكترونيكي هستند كه در هنگام ترمزگيري باكنترل فشار (قطع و وصل كردن فشار) هيدروليك در كسري از ثانيه ارتباط لنت را با ديسك يا كاسه برقرار و قطع ميكنند و تكرار سريع و مداوم اين عمل باعث از ميان رفتن حالت بلوكه كردن يا قفل كردن ترمزها ميشود.
اهميت اين گونه ترمزها نيز بيشتر در سطوح خيس و لغزنده يا ترمزگيري در سرعتهاي بالا بيشتر نمايان ميشود. در اين گونه موارد راننده از كنترل كامل بر روي وسائل نقليه خود برخوردار است و اما شايد بتوان گفت تنها نكته منفي در مورد ترمزهاي Abs صداي نسبتا شديد آنها در هنگام ترمزگيري بر روي سطوح بسيار لغزنده است.
اين صداي لرزان كه به درون كابين نفوذ ميكند و زير پدال ترمز حس و شنيده ميشود رانندهاي را كه تجربه ترمزگيري در اين شرايط ندارد به اشتباه مياندازد كه احتمالا قسمتي از سيستم ترمز خودرواش در حال خرد شدن است و به همين دليل راننده ممكن است به اشتباه از فشار پاي خود بر روي پدال ترمز بكاهد.
به تازگي استفاده از سيستمهاي كمكي و تقويت كننده الكترونيكي و مكانيكي نيز براي هر چه بهتر كردن فعاليت ترمزها بر روي انواع خودروهاي جديد به كار گرفته ميشود اين سيستمها با وارد آوردن اندك فشاري به پدال ترمز فعال شده و بهترين نتيجه را در اختيار راننده قرار ميدهد.
ترمزگيري صحيح با Abs
در شرايط بحراني (مواجه شدن با موانع) فورا پدال كلاچ را گرفته و با تمام نيرو به طور مداوم روي پدال ترمز فشار دهيد.
در اين زمان Abs شروع به كار كرده و شما قادر خواهيد بود خودروي خود را در مسير دلخواه هدايت كرده و از برخورد با موانع جلوگيري كنيد.
دو قانون مهم هنگام ترمزگيري با سيستم Abs
1 -فورا كلاچ را بگيريد و با تمام نيرو روي پدال ترمز به طور مداوم فشار دهيد.
2 -با وجود ترمزگيري كامل، خودرو را در مسير دلخواه هدايت كنيد.
لامپ هشدار دهنده Abs
از ويژگيهاي اصلي سيستم Abs اين است كه دايما خود را به صورت الكترونيكي كنترل ميكند.
روي صفحه نمايش دهندهها مقابل راننده يك لامپ هشدار دهنده وجود دارد كه روي آن كلمه Anti-lock نوشته شده است.
هر گاه اشكالي در عملكرد سيستم Abs ايجاد شود اين لامپ روشن خواهد شد.
هنگام روشن شدن خودرو اين لامپ حدود چهار ثانيه روشن خواهد شد كه در اين زمان سيستم مشغول كنترل كردن خود است.
در صورت خاموش شدن لامپ سيستم عملكرد صحيح خود را داشته و در غير اين صورت روشن ماندن لامپ هشدار دهنده چه قبل از حركت و چه هنگام حركت خودرو راننده را از بروز اشكال آگاه خواهد كرد.
مزاياي سيستم Abs
سيستم ترمز مجهز به Abs قادر است وضعيت ايمنتري را براي خودرو ايجاد كند.
كاهش خط قرمز افزايش پايداري خودرو در جادههاي لغزنده افزايش كنترل فرمان كاهش اثر شرايط متفاوت جاده بر روي لاستيكها، كاهش مقدار لرزش لاستيك و سيستم تعليق در ترمز و پايداري خودرو در جادههاي ناهمگن به هنگام ترمز شديد از فوايد اين سيستم است.
نكات ايمني
با اين كه سيستم Abs داراي ايمني بالايي است، ولي وجود آن در خودرو نبايد باعث سرپيچي راننده از رعايت مقررات رانندگي به خصوص سرعتهاي غيرمجاز، رعايت نكردن فاصله ايمني و سرعت مناسب در پيچها شود.
به عبارت ديگر بهرهمندي از سيستمهاي ايمني به معناي ناديده گرفتن ايمني نيست.
انجام تغييرات شخصي در خودرو (مثلا ترمز، بدنهها و يا چرخها) ميتواند بر عملكرد سيستم Abs تاثير منفي بگذارد.
با وجود اين در حال حاضر سيستم ترمز Abs مطمئنترين ترمزي است كه تكنولوژي آن در صنعت خودروي ما وارد شده است و شايد روزي شاهد باشيم كه با بالا رفتن تقاضاي عمومي براي خودروهاي مجهز به ترمز Abs اعمال فشار از سوي راهنمايي و رانندگي ديگر خودرويي بدون ترمز Abs توليد و عرضه نشود.
+ نوشته شده در شنبه بیست و هفتم مهر ۱۳۸۷ ساعت 10:31 توسط محمدرضا جعفریان
|